هر کدبانویی باید برای خرید مواد غذایی، پول و سلیقه خرج کند اما این هم کافی نیست. هر ماده غذایی بعد از ورود به آشپزخانه باید به محلی

مناسب منتقل و آنجا نگهداری شود….

همه می دانیم که بهتر است گوشت، تخم مرغ، شیر، میوه، سبزی و شیشه آب را در یخچال نگاه داریم اما بقیه مواد غذایی را باید کجا و چطور نگه داشت؟ کافی است نگاهی به جای جای آشپزخانه تان بیندازید تا آمار خوراکی هایی که خارج از یخچال نگهداری می کنید دست تان بیاید. ما این بار خواستیم به مواد غذایی داخل کابینت ها سرکی بکشیم و برای این منظور با دکتر آراسب دباغ مقدم دکترای تخصصی صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش گفت وگویی داشتیم.

---

▪ آیا ظرف ماده غذایی در نگهداری آن اهمیتی دارد؟
بله. بسیاری از مواد غذایی به عنوان نمونه یک بسته آرد در یک نوبت مصرف نمی شوند. در نگهداری از این مواد غذایی بهتر است از ظروفی که خود کارخانه ماده غذایی را در آن بسته بندی کرده، استفاده شود. اگر ماده غذایی به خصوصی ظرف مناسبی ندارد باید بعد از باز شدن در بسته آن را به نحوی نگهداری کرد که در معرض هوا و رطوبت قرار نگیرد. این ۲ عامل شرایط را برای رشد میکروارگانیسم ها مساعد می کنند.

---

▪ چرا گاهی اوقات غلات، حبوبات و سایر خشکباری که در کابینت نگه می داریم، دچار آفت و حشرات ریز می شوند؟
برخی افراد تصور می کنند که آفت ها به خشکبار داخل کابینت و انباری حمله و در میان آنها لانه گزینی می کنند اما به طور معمول این خوراکی ها در مزارع کشاورزی و طی فرآیند تولید یا انبارداری کارخانه ها به تخم آفات آلوده می شوند و اگر طی نگهداری آنها در منزل شرایط مساعدی برای آفات فراهم شود از تخم درمی آیند.
▪ چه شرایطی؟
رطوبت، گرما و تهویه نامناسب هوا سبب خروج حشرات از تخم ها می شوند. به عنوان نمونه کیسه خشکبار را کف انباری، کابینت یا آشپزخانه می گذاریم در حالی که محل نگهداری مواد غذایی باید از گردش هوای مناسبی برخوردار باشد.
▪ آیا کارخانه های صنایع غذایی برای پیشگیری از آلودگی محصولات به این آفات تدابیری نیندیشیده اند؟
امروزه در کارخانجات معتبر صنایع غذایی با استفاده از پرتوی گاما یا گاز اکسیداتیلن محصولات خود را ضدعفونی می کنند و به این ترتیب تخم ها و حشرات ناشی از آنها نمایان نخواهند شد.
▪ یعنی این محصولات دیگر به هیچ عنوان دچار آفت نخواهند شد؟
خیر اما آفت زدگی آنها به تاخیر خواهد افتاد. به هر صورت بهتر است برای نگهداری از خشکبار در منازل ۳ نکته ای که عرض کردم رعایت شود.
▪ آیا می توانیم این گونه خوراکی ها را در یخچال نگه داریم که دیگر دچار آفت نشوند؟
این دسته خوراکی ها خشک اند و تمایل زیادی به جذب رطوبت دارند. رطوبت یخچال بالاست بنابراین نگهداری خشکبار در یخچال کیفیت آنها را دستخوش تغییر خواهد کرد.
▪ پس این خوراکی ها را کجا نگه داریم؟
بهتر است مواد غذایی خشک را در قسمت هایی از خانه نگه داریم که خنک ترند. آشپزخانه معمولا گرم است. انباری های خنک محلی مناسب اند. به علاوه بهتر است بسته چنین خوراکی هایی را مستقیما روی زمین یا به طور فشرده قرار ندهید. در عوض از قفسه بندی های مشبک برای چیدن بسته خشکبار استفاده کنید. در ضمن توصیه می کنم خشکبار را برای استفاده کوتاه مدت خریداری کنید تا کیفیت و ارزش غذایی آنها حفظ شوند.

---

▪ برنج را باید کجا و چگونه نگه داریم؟
بهتر است گونی های برنج را روی پالت نگاه دارید. پالت جسمی سکومانند از جنس فلز، پلاستیک یا چوب است. انواع فلزی و پلاستیکی و مشبک آن بهترند چون قابلیت شست وشو و جریان هوا دارند. اگر برنج را برای مصرف طولانی مدت خریداری کرده اید از قرص های برنج استفاده کنید. برای حفظ ایمنی قرص را در قوطی کبریت سوراخ شده ای قرار دهید تا گاز فسفین آزاد و از آفت زدگی جلوگیری شود.

---

▪ برای نگهداری از ادویه ها چه توصیه ای دارید؟
قبل از هر چیز باید بگویم که ادویه ها را به میزان مختصر تهیه کنید تا عطر، طعم و کیفیت خود را به مرور زمان از دست ندهند. ادویه ها، پودرهایی خشک اند که باید در محیطی خشک و خنک نگهداری شوند. در این مورد یخچال توصیه نمی شود و بهتر است آنها را درون شیشه های دردار کوچکی داخل کابینت های بالایی آشپزخانه نگهداری کرد تا بویی را از محیط به خود جذب نکنند.
▪ نمک هم ماده ای خشک است. بهترین فضای آشپزخانه برای نگهداری آن کجاست؟
نمک ماده خشکی است که تمایل زیادی به جذب رطوبت دارد. روش هایی مانند استفاده از ژل های جاذب رطوبت در کنار نمک مفیدند اما به دلیل مسایل ایمنی بهتر است در خانه از آن استفاده نشود. بنابراین توصیه می کنیم نمک را در ظرف در بسته ای داخل کابینت بگذارید و یادتان باشد که فضای مجاور اجاق گاز معمولا هنگام طبخ غذا رطوبت بالایی دارد.

---

ما برای نگهداری مواد غذایی به بهترین شکل برای شما پیشنهاداتی داریم:
۱- ظروف نگهداری غلات در ظروف دربسته بوده و نباید به گونه‌ای در مسیر عبور و مرور باشد که احتمال انتقال آلودگی وجود داشته باشد. همچنین این ظروف باید بر روی پالت قرار داشته و در جای خشک و خنک نگهداری شوند.
۲- از پیچاندن انواع نان در داخل روزنامه یا قرار دادن در داخل کیسه نایلون سیاه (بازیافتی) خودداری شود.
۳- توصیه می‌شود نان مصرفی را روزانه تهیه کنید. اگر امکان چنین کاری نیست باید نان به شکل اصولی قبل از قرار دادن در داخل نایلون تمیز و خنک شود زیرا در غیر این صورت نان داغ در داخل نایلون اصطلاحاً عرق کرده و با توجه به رطوبت حاصل از تعریق ممکن است کپک بزند. بعد از خنک کردن نان می‌توان آن را در داخل نایلون تمیز قرار داد و در فریزر به مدت بیشتری نگهداری کرد.
۴- ضایعات نان باید در ظرف مجزا نگهداری و در سریع‌ترین زمان ممکن از آشپزخانه خارج شود.
۵- برنج، رشته آشی، رشته پلویی و… باید در انبار خشک و خنک نگهداری شود.
۶- توصیه می‌شود آرد را در محیط بسیار خنک یا در داخل بسته‌بندی مناسب به شکلی که رطوبت را جذب نکند در یخچال نگهداری کنید.
۷- قرار دادن نان در یخچال، بیات شدن آن را تسریع می‌کند. بنابراین بهتر است داخل یخچال نگهداری نشود.
۸- برای نگهداری برنج، آن را با نمک نیم‌کوب مخلوط کنید و به دور از آفتاب برنج را با دقت پاک کنید. برنج بسیار جاذب بو است، پس باید در مکانی سرد و خشک و دور از پیاز و سیر نگه‌داری شود.
۹- بهتراست برنج را در ظروف پلاستیکی دهان گشاد نگه‌داری کنیم. گونی‌های برنج را نیز باید در مکانی بالا‌تر از سطح زمین (روی پالت) و دور از دسترس جوندگان نگهداری کنید. استفاده از ۳۰ گرم یخ خشک در یک گالن برنج سبب افزایش ماندگاری آن خواهد شد.
۱۰- برای نگهداری میوه‌ها و سبزی‌ها در یخچال اول آن‌ها را بشویید و بعد خشک کرده، نگه دارید.
۱۱- دائما میوه‌ها را بازبینی کنید و اگر خراب یا له شده‌ای در میان آن‌ها وجود داشت جدا کنید.
۱2- یخ زدن بهترین شیوه نگه‌داری دراز مدت سبزیجات است.
13- گوشت قرمز یا سفید منجمد در قسمت سردخانه یخچال، در دمای ۱۸- درجه سانتیگراد نگه‌داری شود.

---

نگهداری میوه وسبزیجات :

شما می توانید میوه ها وسبزیجات خود را تا مدتی به خوبی نگهداری کنید، بدون اینکه خراب شوند. طریقه ی نگهداری میوه ها و سبزیجات عبارتند از:
شما می توانید کاهو را داخل روزنامه بپیچید و در داخل کیسه فریزرگذاشته و داخل یخچال قرار دهید. هفته ها به همین صورت کاهو تازه می ماند.
۲- تمام میوه ها داخل روزنامه برای مدت طولانی تازه می ماند(انگور- سیب- گلابی و…)
۳- خیار را می توانید بشوئید. سپس آنرا کاملاُ خشک کنید. داخل ظرف در بسته قرار داده و داخل یخچال بگذارید. برای مدت طولانی تازه می ماند.
۴- سبزی خوردن را هم می توان مانند خیار نگهداری کرد و همچنین داخل پارچه درون یخچال هم تازه می ماند.

---

نگهداری سیب زمینی :

۱- چند عدد سیب درختی لابه لای سیب زمینی ها بریزید ، سیب زمینی ها تازه می ماند .
۲- می توانید روی سیب زمینی ها را با پارچه ی مشکی بپوشانید تا مانع رسیدن نور به آن ها شود . با این روش نیز سیب زمینی ها تازه می ماند .

---

نگهداری غوره :

اگر غوره تازه دوست دارید می توانید غوره را از خوشه جدا کنید داخل ظرف ریخته و روی آن آبغوره بریزید البته باید توجه داشته باشید که ، حتماٌ داخل یخچال نگهداری کنید . به این روش غوره غوره می گویند .

---

نگهداری رطب :

اگر از جمله ی کسانی هستید که رطب بیشتر از خرما دوست دارید ، برای نگهداری و ذخیره ی رطب آن را داخل ظرف در بسته ریخته و داخل فریزر بگذارید ، هم تازه می ماند و هم اینکه یخ نمی بندد و همیشه می توانید رطب تازه داشته باشید .

---

نگهداری زرشک :

برای نگهداری زرشک آن را داخل فریزر قرار دهید هم تازه می ماند و هم یخ نمی بندد .

---

نگهداری نان :

۱- اگر داخل کیسه ی نان یک پر ساقه کرفس بگذارید نان مدت بیشتری تازه می ماند .
۲- می توانید نان ها را داخل پلاستیک فریزر قرار داده و داخل فریزر نگهداری کنید . در موقع لزوم نان ها را از فریزر خارج کرده و داخل سینی با حرارت کم ، گرم کنید .

---

روش نگهداری کیک خامه ای :

کیک خامه ای را داخل جعبه ی کیک قرار دهید سپس جعبه را داخل کیسه پلاستیک گذاشته در آن را محکم ببندید و در یخچال قرار دهید . کیک خامه ای درون فریزر نیز تازه می ماند .